1. Ҳисобварақ-фактурадаги 2, 3, 4-устунлар тўлдирилмайди, чунки Ҳисобварақ-фактураларни ҳисобга олиш ва расмийлаштириш Тартибининг V бўлимига (МВ ва ДСҚнинг АВ томонидан 22.03.2013 йилда 2439-сон билан рўйхатга олинган қарорига 3-илова ) асосан:
“Агар ижара шартномасига мувофиқ коммунал хизматлар, электр энергияси, алоқа хизматларининг қиймати ижара ҳақи суммасига киритилмаган ҳолда ижарага олувчи томонидан истеъмол қилинган хизматлар миқдорида қопланиши лозим бўлса, ижарага берувчи томонидан ижарага олувчи номига тақдим этиладиган ҳисобварақ-фактурада алоҳида қаторларда қуйидагилар акс эттирилади:
ижара шартномасига мувофиқ ҚҚС суммаси ажратиб кўрсатилган ҳолда (агар ижарага берувчи Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 197-моддасига мувофиқ ҚҚС тўловчиси бўлса) ижара ҳақи суммаси;
ижарага олувчи томонидан истеъмол қилинган коммунал хизматлар, электр энергияси, алоқа хизматлари учун ушбу хизматлар қийматига тўғри келувчи ҚҚС суммаси ажратилган ҳолда қопланиши лозим бўлган сумма”.
2. Ҳисобварақ-фактураларни ҳисобга олиш ва расмийлаштириш Тартибининг V бўлимига (МВ ва ДСҚнинг АВ томонидан 22.03.2013 йилда 2439-сон билан рўйхатга олинган қарорига 3-илова ) асосан ижара шартномасига мувофиқ қиймати ижарага олувчи томонидан қопланиши лозим бўлган коммунал хизматлар, электр энергияси, алоқа хизматлари учун ижарага берувчи томонидан тўланган (тўланиши лозим бўлган) суммалар ижарага берувчининг харажатлари ҳисобланмайди ва ушбу хизматлар бўйича ҚҚС суммаси ижарага берувчи томонидан ҳисобга олинмайди. Улар ижарага берувчининг даромади ҳам ҳисобланмайди.
ДСҚ қошидаги эксперт кенгаши ҳам қуйидагиларни белгилаган:
“Ижарага олувчи томонидан истеъмол қилинган коммунал хизматлар, электр энергияси, алоқа хизматлари учун қопланиши лозим бўлган сумма ижарага берувчининг харажатлари ҳисобланмаслигини ҳисобга олган ҳолда, ва тегишинча ягона солиқ тўлови бўйича солиқ солиш базасини ҳисоблаб чиқаришда ижарага олувчидан истеъмол қилган коммунал хизматлар, электр энергияси, алоқа хизматлари учун олинган қоплаш суммаси бошқа даромадлар таркибига киритилмайди, ва тегишинча ягона солиқ тўловига тортилмайди” (19.02.2013 йилдаги мажлис баённомаси).
Модомики қопланадиган коммунал хизматлар қиймати ижарага берувчининг даромади ҳисобланмас экан, у ҳолда ЯСТ бўйича Ҳисоб-китобда у ўз аксини топмайди.
Агар мол-мулкни оператив ижарага бериш солиқ тўловчининг асосий фаолият тури бўлса, у ҳолда ундан даромадлар Ҳисоб-китобнинг “Асосий фаолият тури” графаси 010-сатрида кўрсатилади. Агар бу бошқа даромадлар бўлса, у ҳолда солиқ тўловчи уларнинг суммасини ЯСТ Ҳисоб-китобига 2-иловада “Бошқа даромадлар” 030, 010-сатрларда кўрсатади, кейин 2-иловадаги 010-сатр кўрсаткичларини ЯСТ Ҳисоб-китобининг 030-сатрига кўчириб ўтказади.
3. ЯСТ Ҳисоб-китобининг 2-иловаси 100-сатри бўйича акс эттириладиган, аввал чегирилган харажатлар ва зарарларни қоплаш кўринишидаги даромадларга қуйидагилар киради:
- аввал харажатларга киритилган ва жорий солиқ даврида қопланган, ишончсиз деб эътироф этилган талабномалар суммаси;
- аввал харажатларга киритилган харажатлар (зарарларни) қоплаш бўйича олинган ҳар қандай компенсация.
4. Сиз ҳисобварақ-фактурага эркин шаклдаги далолатномани ва коммунал хизматлар етказиб берувчилари ҳисобварақ-фактураларини (унда электр энергияси, сув, газ ва бошқаларнинг миқдорий сарфи ифодаланган бўлади) илова қилишингиз мумкин. Ижарачига тақдим этиладиган барча ҳужжатларни сиз ижара шартномасида аҳдлашиб олишингиз керак.
5. Ижарага олувчи МВ ва ДСҚнинг АВ томонидан 22.03.2013 йилда 2439-сон билан рўйхатга олинган қарорига 3-иловага ҳавола қилган ҳолда ижарага берувчига ҳивобварақ-фактурани қонунчиликда белгиланган тартибда расмийлаштириш талаби билан мурожаат қилиш керак.
6. Ижарага олувчининг бухгалтерия ҳисобида ижарага берувчига қопланадиган коммунал хизматлар қуйидаги тарзда акс этади:
Ижарага олувчи томонидан қопланадиган коммунал тўловлар ҳисоби | ||
| Дебет | Кредит |
Қопланиши лозим бўлган харажатлар акс эттирилади, ижарага берувчининг ҳисобварақ-фактуралари асосида (ҚҚСни ўз ичига олган ҳолда – ҚҚС тўламайдиганлар учун) | Харажатларни ҳисобга олиш счетлари | 6990 "Бошқа мажбуриятлар (ижарага берувчи)"
|
ҚҚС ижарага берувчининг ҳисобварақ-фактураси асосида ижарага олувчи – ҚҚС тўловчи томонидан ҳисобга олинди | 4410 «ҚҚСни ҳисобга олиш» | 6990 "Бошқа мажбуриятлар (ижарага берувчи)"
|
ҚҚСни ўз ичига олган ҳолда ижарага олувчи томонидан қоплаш суммаси тўлови акс эттирилади | 6990 "Бошқа мажбуриятлар"
| 5110 "Ҳисоб-китоб счети" |
Жавоблар улар эълон қилинган санада долзарб ҳисобланади.