1.Норуда фойдали қазилмаларни ўз ичига олган ер қаъри участкаларидан фойдаланиш учун лицензия олиш Норуда фойдали қазилмаларни ўз ичига олган ер қаъри участкаларидан фойдаланиш ҳуқуқи учун лицензиялар бериш тартиби тўғрисидаги Низомда (ПҚ-1524-сонли 02.05.2011 йилги қарор билан тасдиқланган) белгиланган.
Лицензия Вазирлар Махкамасининг Махсус Комиссия томонидан берилади:
- геологик жихатдан урганишга;
- тажриба-саноат қазиб олишга;
- қазиб олишга;
- техноген минерал хосилалардан фойдаланишга.
Бироқ, «Ер ости бойликлари тўғрисида» қонун 31-моддасига асосан, ер эгалари ва ердан фойдаланувчилар ўзларига берилган ер участкалари доирасида ўз хўжалик давлат баланси ҳисобига олинмаган кенг тарқалган фойдали қазилмаларни ковлаб олиши ҳамда ер ости иншоотларини қуришни лицензия олмасдан амалга ошириш ҳуқуқига эга.
Бундан ташқари, ер участкаси балиқ овлаш хўжаликлари ташкил этиш учун ажратилганлигига этибор бериш керак, чунки ер участкасини бошка максадларда, яъни ер қаъри казиб олиш учун фойдаланса, ер ижараси шартномасининг бекор қилинишига олиб келиши мумкин.
Шундай қилиб, лицензия олиш билан бир қаторда, сиз фойдали қазилмаларини қазиб олиш учун ер ажратиш ҳақидаги ҳоким қарорини ҳам олишингиз керак бўлади.
2. Ер қаъридан фойдали қазилмаларни кавлаб олаётган, минерал хом ашёдан ва (ёки) техноген минерал ҳосилалардан фойдали компонентларни ажратиб олаётган ер қаъридан фойдаланувчилар, шунингдек, фойдали қазилмалардан фойдали компонентларни ажратиб олган ҳолда уларни қайта ишлашни амалга ошираётган ер қаъридан фойдаланувчилар ер қаъридан фойдаланганлик учун солиқ тўловчилардир (СКнинг 243-моддаси).
Бунда солиқ солиш объекти бўлиб кавлаб олинган (ажратиб олинган) тайёр маҳсулотнинг ҳажми ҳисобланади (СКнинг 244-моддаси 1-қисми).
Сизнинг мисолингизда, норуда маҳсулотлари кавлаб олиниб, қайта ишлаб сўнгра реализация қилинмоқда. Демак, ушбу ҳолатда корхонангизда ер қаъридан фойдаланганлик учун солиқ тўлаш мажбурияти вужудга келади.
Жавоблар улар эълон қилинган санада долзарб ҳисобланади.