Иш берувчи ходимни ўз ташаббусига кўра, яъни унинг розилигисиз ишдан бўшатишга фақат МК 161-моддасида қатъий белгиланган ҳолларда ҳақли:

1. Ташкилот ўз муассисларининг, иштирокчиларининг ёки юридик шахс органининг қарори билан тугатилганлиги ёхуд якка тартибдаги тадбиркор томонидан фаолиятнинг тугатилганлиги. Батафсил маълумот қуйидаги ҳаволада берилган: https://kadrovik.uz/publish/doc/text197983_mehnat_shartnomasi_tashkilot_tugatilganligi_munosabati_bilan_qanday_bekor_qilinadi
2. Технологиянинг, ишлаб чиқариш ва меҳнатни ташкил этишнинг ўзгариши, ишлар/хизматлар ҳажмининг қисқариши билан боғлиқ бўлган ташкилот, якка тартибдаги тадбиркор ходимлари сонининг ёки штатининг ўзгарганлиги. Батафсил маълумот қуйидаги ҳаволада берилган: https://kadrovik.uz/publish/doc/text198399_kak_prekratit_trudovoy_dogovor_v_svyazi_s_izmeneniem_chislennosti_shtata_rabotnikov
3. Ходимнинг малакаси етарли бўлмаганлиги сабабли эгаллаб турган лавозимига ёки бажараётган ишига мувофиқ эмаслиги.
4. Ходимнинг ўз меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда бузганлиги. Батафсил маълумот қуйидаги ҳаволада берилган: https://kadrovik.uz/publish/doc/text199218_hodimni_mehnat_majburiyatlarini_muntazam_ravishda_buzganlik_uchun_qanday_ishdan_bushatiladi
5. Ходимнинг ўз меҳнат мажбуриятларини бир марта қўпол равишда бузганлиги. Батафсил маълумот қуйидаги ҳаволада берилган: https://kadrovik.uz/publish/doc/text197535_mehnat_majburiyatlarini_bir_marta_qupol_ravishda_buzganligi_uchun_hodimni_qanday_ishdan_bushatiladi
6. МК ва бошқа қонунларда белгиланган бошқа сабаблар (асослар) бўйича.

МК 161-моддасидан ташқари, иш берувчида меҳнат шартномасини бекор қилишнинг бошқа асослари бўлиши мумкин, уларни МК бошқа моддаларда белгилайди ёки алоҳида тоифа ходимлари билан муносабатлар бўйича норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар тартибга солади.

Масалан, ўриндошлик асосида ишлайдиган ходим билан, агар унинг лавозимига асосий ходим қабул қилинган бўлса, меҳнат шартномасини бекор қилиш мумкин.

Ходимни МК 161-моддасига кўра келгусида ишдан бўшатиш ҳақида ёзма равишда қуйидаги муддатларда огоҳлантириш лозим (МК 165-м.):

1. Камида 2 ой олдин – меҳнат шартномаси:

• корхона тугатилганлиги;
• технологиянинг, ишлаб чиқариш ва меҳнатни ташкил этишнинг ўзгаришига, ишлар ҳажмининг қисқаришиг туфайли ходимларнинг сони ёки штати ўзгарганлиги;
• ташкилот раҳбари, унинг ўринбосарлари, бош бухгалтер ишдан бўшатилганда ташкилот мулкдорининг ўзгарганлиги муносабати билан бекор қилинганда.

2. Камида 2 ҳафта олдин – ходимнинг малакаси етарли бўлмаганлиги туфайли бажараётган ишига мувофиқ эмаслиги муносабати билан бекор қилинганда.

3. Камида 3 кун олдин – ходимнинг айбли ҳаракатлари /ҳаракатсизлиги муносабати билан бекор қилинганда.

Ходимни огоҳлантириш муддатига ходимнинг вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даврлари, шунингдек унинг давлат ёки жамоат мажбуриятларини бажарган вақти киритилмайди, бундан ташкилот тугатилганлиги муносабати билан ишдан бўшатиш мустасно (МК 165-м.).