Сменали ишлашни ташкил этиш, ҳужжатлаштириш, бухгалтерия ҳисоби ва солиқ оқибатлари
2. Корхона ходимлари сменали ишлашга ўтиши уларнинг меҳнат шартларига таъсир этади. Бунда уларнинг иш графиги, иш ҳақи ва бошқа меҳнат шартлари ўзгариши мумкин.
Лекин сменали ишлашга ўтиш корхонадаги бухгалтерия ўтказмалари ва меҳнатга ҳақ тўлашнинг солиқ оқибатларига таъсир кўрсатмайди. Иш ҳақини ҳисоблаш бўйича бухгалтерия ўтказмалари ва солиқ оқибатлари аввал қандай бўлган бўлса, шундайлигича қолади.
1. Сменали иш ишлаб чиқариш жараёнининг (ишнинг) давомийлиги ҳар кунги ишнинг белгиланган давомийлигидан (хафтасига 6 кунли иш режимида кунига 7 соатдан) ошадиган ҳолларда, ишлаб чиқариш (ишлар, хизматлар) ҳажмини ошириш мақсадида жорий этилади. Сменали ишда иш вақти режими сменаларга бўлиниб ишлаш жадвали билан белгиланади. Ходимлар сменалар бўйича бир маромда навбат алмашади. Ходимни сурункасига икки смена давомида ишга жалб этиш тақиқланади. Сменалар орасидаги ҳар кунги дам олишнинг энг кам давомийлиги (битта смена охиридан то кейинги смена бошланишига қадар) камида 12 соатни ташкил этиши керак (МК 192-м.). Ушбу талабларни бузмаган ҳолда корхона бир суткада неча смена бўлишини ўзи ўрнатади. Сменада ишлайдиган ходимларга бошқалар каби иш ҳақи тўланади. Агар ишлаб чиқариш (иш) шароитларига кўра иш берувчида ушбу тоифадаги ходимлар учун белгиланган иш вақтининг кунлик ёки ҳафталик давомийлигига (40 соат) риоя этиш имкони бўлмаса, иш вақтини жамлаб ҳисобга олишни жорий этишга йўл қўйилади. Иш вақтини жамлаб ҳисобга олиш жорий этилганда бундай ходимларга ҳисобга олиш даври ўрнатилади. Батафсил маълумот ID 26860-сонли саволда келтириб ўтилган.
Иш режимини ўзгартириш - меҳнат шартларини ўзгартириш дегани. Агар технологиядаги, ишлаб чиқариш ва меҳнатни ташкил этишдаги ўзгариши муносабати билан аввалги меҳнат шартлари сақлаб қолиниши мумкин бўлмаса, иш берувчи ходим меҳнат шартномасида шарт қилиб кўрсатилган меҳнат вазифасини давом эттираётганида ходимнинг розилигисиз меҳнат шартларини ўзгартиришга ҳақли. Иш берувчи меҳнат шартларининг ўзгариши ҳақида ходимни камида 2 ой олдин ёзма шаклда, имзо қўйдириб огоҳлантириши шарт. Кўрсатилган муддат ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра йўл қўйилади (МК 137-м.). Яъни ходим 2 ой кутмасдан янги иш шароитида (янги режимда) ишни бошлаб юбориши мумкин. Меҳнат шартномасини ўзгартириш иш берувчининг буйруғи билан расмийлаштирилади. Меҳнат шартномасида назарда тутилган меҳнат шартларини ўзгартириш ҳақида буйруқ чиқариш учун меҳнат шартномасига киритилган ўзгартишлар асос бўлади. Меҳнат шартномасига ўзгартишлар ёзма шаклда тузиладиган қўшимча келишув имзолаш орқали расмийлаштирилади (МК 149-м.).
Жавоблар улар эълон қилинган санада долзарб ҳисобланади.
Телеграм канали 