1. Стипендия – бу Ўзбекистан Республикаси қонун ҳужжатларида кўзда тутилган давлат гранти ёки контракт тўлови асосида ўқишнинг кундузги шаклида олий таълим муаассаларида таълим олаётган ва ўқишини ўзлаштираётган талабаларга тўланадиган ойлик пулли таъминот (нафақа)дир (Олий таълим муассасалари талабаларига стипендиялар тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисидаги Йўриқнома, АВ рўй. №1339 16.04. 2004й., бундан кейин – “Йўриқнома”).
Давлат стипендиялари жисмоний шахсларнинг бошқа даромадлари таркибига киради (СК 178-мод., 2-банди). Қонун ҳужжатларида давлат стипендиялари учун белгиланган миқдорларда таълим ва илмий-тадқиқот муассасалари томонидан тўланадиган стипендиялар жисмоний шахсларнинг солиқ солинмайдиган даромадлардир (СК 179-мод., 23-банди).
СКнинг 187-моддаси 1-бандида назарда тутилган асосий бўлмаган иш жойидан даромадлар олган жисмоний шахслар тўғрисидаги маълумотномани давлат солиқ идорасига тақдим этишдан асосий мақсад – жисмоний шахсларнинг асосий бўлмаган иш жойидан олинган ва тўлов манбаида солиққа тортилмаган даромадларни декларация асосида солиққа тортишдир. Тегишинча, солиққа тортилмайдиган даромадлар тўғрисида маълумотномани солиқ идорасига тақдим этишдан хеч қандай маъно йўқ.
Лекин, агарда жисмоний шахс бирон бир бошқа солиққа тортиладиган даромадлар бўйича солиқ декларациясини тақдим этиши мажбур бўлса, унда у ҳисобот даврида олинган барча (солиққа тортиладиган ҳамда тортилмайдиган) даромадларни декларацияда акс эттириши шарт.
2. Қонун ҳужжатларида кўзда тутилмаган, ташкилотнинг ички ҳужжатлари асосида тўланадиган стипендилар СКнинг 175-моддаси 15-бандига асосан жисмоний шахсларнинг ишланмаган вақт учун ҳақ тўлаш кўринишдаги даромадлари ҳисобланади. Ушбу тўловлар жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи, фуқароларнинг мажбурий суғурта бадаллари ва ягона ижтимоий тўловнинг солиқ солиш объекти ҳисобланади.
Юридик шахснинг маблағлари ҳисобидан тўланадиган стипендилар учун солиқ имтиёзлари кўзда тутилмаган.
Агар бундай стипендия асосий бўлмаган иш жойидан тўлаб берилган бўлса, унда даромадлар олган жисмоний шахслар тўғрисида белгиланадиган шаклда, солиқ даври тугаганидан сўнг 30 кун ичида солиқ идорасига маълумотнома тақдим этилиши шарт.
Агарда ҳисобланган стипендия суммасидан жисмоний шахснинг аризасига асосан жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи энг юқори ставкада ушлаб қолинган бўлса, унда асосий бўлмаган иш жойидан даромадлар олган жисмоний шахслар тўғрисидаги маълумотномани давлат солиқ идорасига тақдим этилмайди, ҳамда жисмоний шахс ушбу даромадлар бўйича декларация топширмасликка ҳақли.
Жавоблар улар эълон қилинган санада долзарб ҳисобланади.